Τρίτη 27 Μαρτίου 2018 στις 18.30
Μάθημα αυτομόρφωσης για το Κεφάλαιο του Μαρξ
Σχηματισμός ενός γενικού ποσοστού κέρδους (μέσο ποσοστό κέρδους) και μετατροπή των αξιών των εμπορευμάτων σε τιμές παραγωγής
Επιστρέφουμε αυτή την Τρίτη στα μαθήματα αυτομόρφωσης με ένα ιδιαίτερα
συναρπαστικό κεφάλαιο, το 9ο του 3ου τόμου, που έχει τίτλο
"Σχηματισμός ενός γενικού ποσοστού κέρδους (μέσο ποσοστό κέρδους) και
μετατροπή των αξιών των εμπορευμάτων σε τιμές παραγωγής".
Πρόκειται για ένα κεφάλαιο το οποίο πυροδότησε έντονες συζητήσεις, που
σε πολλές περιπτώσεις άγγιξαν τα όρια της διαμάχης, εδώ και πάνω από
100 χρόνια.
Ως εκ τούτου, με αφορμή τις μόλις 23 σελίδες στις οποίες ο Μαρξ
παρουσιάζει τις σκέψεις του, έχουν γραφτεί χιλιάδες (κυριολεκτικά)
σελίδες, τόσο στα πλαίσια του επαναστατικού κινήματος, όσο και από
τους, κατά τον Μαρξ, "χυδαίους οικονομολόγους", τόσο δεξιάς και όσο
και αριστερής κοπής. Σε αυτές τις χιλιάδες σελίδες, δεν
αντιπαρατίθενται απλώς διαφορετικές αναγνώσεις της θεωρίας του Μαρξ,
αλλά αγγίζονται θεμελιώδη ζητήματα που άπτονται της λογικής συνοχής
της μαρξικής κριτικής της πολιτικής οικονομίας (βλ. ισχύ της
εργασιακής θεωρίας της αξίας και της υπεραξίας, βάσει του κοινωνικά
αναγκαίου χρόνου αφηρημένης εργασίας), η οποία και αμφισβητήθηκε, ήδη
από τις αρχές του 20ου αιώνα.
Πρόκειται για ένα κεφάλαιο, όπου η μαρξική ματιά μεταβαίνει από το
ατομικό κεφάλαιο στο συνολικό κοινωνικό, από το ατομικό ποσοστό
κέρδους στο μέσο ποσοστό κέρδους, από την ατομική οργανική σύνθεση
κεφαλαίου στους μέσους κοινωνικούς όρους άντλησης υπεραξίας κλπ.,
δηλαδή από την αξία και την τιμή κόστους στην τιμή παραγωγής.
Με λίγα λόγια από τον ατομικό καπιταλιστή, στον υπό μία έννοια
κομμουνιστή καπιταλιστή και στην κοινωνική κυριαρχία της
καπιταλιστικής τάξης, που αφού αντλήσει υπεραξία σε κάθε χωριστή
σφαίρα της παραγωγής, σε κάθε εργασιακό καταγώγιο, σε κάθε βιοτεχνία,
σε κάθε εργοστάσιο, καλείται να την διαμοιράσει εντός της τάξης της.
Σκοπός της δικής μας εισήγησης είναι η παρουσίαση της μεθοδολογικού
προβλήματος που προσπαθεί να επιλύσει ο Μαρξ, η παρουσίαση των βασικών
σημείων της εργασιακής θεωρίας της (υπερ)αξίας, όπως αυτά αναλύονται
από τον Μαρξ στον 1ο τόμο, καθώς και η ανάλυση των βασικών σημείων του
9ου κεφαλαίου. Τέλος θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε (αναγκαστικά
επίσης αρκετά συνοπτικά) ορισμένες από τις πιο ενδιαφέρουσες πλευρές
της θεωρητικής διαμάχης που εκτυλίσσεται από τον 20ο αιώνα ως τις
μέρες μας.
Θα προβληθούν επίσης ορισμένα παραδείγματα υπολογισμού των τιμών
παραγωγής, που έχουμε ετοιμάσει στο excel.
Βασική ύλη:
Μαρξ, Το Κεφάλαιο, τ. ΙΙΙ, σελ. 195-217
Εισήγηση 5ου μαθήματος: Αξία χρήσης και αξία. Η ουσία και το μέγεθος της αξίας
http://daskapital.espivblogs.net/?p=237
Ομάδα Αυτομόρφωσης για το Κεφάλαιο του Μαρξ