kinimatoramaημερολόγιο από/για το κίνημα

8ο μάθημα της Ομάδας Αυτομόρφωσης και Συζήτησης του Κεφαλαίου

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΕ ΚΥΚΛΟ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΥΤΟΜΟΡΦΩΣΗΣ ΠΑΝΩ ΣΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ, ΤΟΝ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΞΙΑΣ ΣΕ ΚΕΡΔΟΣ, ΤΑ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΑ ΚΟΙΝΑ, ΤΙΣ ΚΡΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

(3ος τόμος του Κεφαλαίου: τμήματα 1-3)

Ποιοι είμαστε

Η Ομάδα Αυτομόρφωσης και Συζήτησης του Κεφαλαίου λειτουργεί σταθερά εδώ και επτά χρόνια, με διαρκείς αλλαγές στη σύνθεσή της και μεγάλα διαλείμματα από τον ένα κύκλο μαθημάτων στον άλλο. Τον Ιανουάριο του 2011, το πρώτο δημόσιο κάλεσμα για τη συγκρότηση Ομάδας Αυτομόρφωσης και Συζήτησης του πρώτου τόμου του Κεφαλαίου έγινε στην κατάληψη Σκαραμαγκά. Η ιδέα αυτή γεννήθηκε από συντρόφισσες και συντρόφους που ήδη από την προηγούμενη δεκαετία (2000-2010) είχαμε συναντηθεί μέσα στους κοινωνικούς αγώνες ενάντια στο κεφάλαιο. Η καταγωγή μας ήταν μια κοινή κινηματική καταγωγή, γι' αυτό ο τόπος που είχαμε επιλέξει αρχικά να στεγάσουμε τα μαθήματα ήταν ένας χώρος που γεννήθηκε από την εξέγερση του Δεκέμβρη 2008 με σκοπό να αντιμετωπίσει τις ανάγκες μας μέσα στην καπιταλιστική σχέση και ενάντια σε αυτή. Λόγω της κρατικής καταστολής που υπέστη η Σκαραμαγκά, τα μαθήματα συνεχίστηκαν από το 2013 και μετά στο Κατειλημμένο Κοινωνικό Κέντρο ΒΟΞ, στο Αυτόνομο Στέκι, στη Βίλα Ζωγράφου και σήμερα στο Αυτοδιαχειριζόμενο Κυλικείο Νομικής, κάθε Τρίτη στις 7μμ.

Ποιο είναι το σκεπτικό που μας κινεί

Η ανάγκη για τη δημιουργία ενός κύκλου αυτομόρφωσης ξεκίνησε από την πεποίθηση ότι για να αγωνιστείς ενάντια σ' αυτόν τον κόσμο είναι αναγκαίο να συγκαλέσεις προλεταριακές συνελεύσεις που θα αποπειραθούν να τον κατανοήσουν. Και αντίστροφα, ότι η κατανόηση αυτού του κόσμου δεν είναι μια διαχωρισμένη θεωρητική δραστηριότητα, αλλά είναι εφικτή μόνο μέσω της πρακτικής δραστηριότητας για την αλλαγή του. Έχοντας όλοι μας ως ένα βαθμό εμπλακεί με τη θεωρία στα πλαίσια της κινηματικής δραστηριότητας ή και απλά για την προσωπική μας ευχαρίστηση, θελήσαμε να ξεπεράσουμε την απομόνωση του δωματίου ή της βιβλιοθήκης και να συναντηθούμε σε μια συλλογική διαδικασία συστηματικής μελέτης σε άμεση σύνδεση με τις συλλογικές διαδικασίες δράσης στις οποίες συμμετείχαμε. Τα δημόσια καλέσματα σύγκλισης των προλετάριων σε κοινές θεωρητικές ή πρακτικές δραστηριότητες αποτελούν άλλωστε την ίδια την ουσία της τάξης.

Το προλεταριάτο είναι η κριτική της μισθωτής εργασίας ή τίποτα

Ξεκινώντας λοιπόν από τους ίδιους τους αγώνες μας ενάντια στην κύρια σχέση που καταδυναστεύει τη ζωή μας -την καπιταλιστική σχέση, την υπαγωγή του συνόλου της κοινωνικής ζωής στην παραγωγή αξίας προς όφελος των αφεντικών- ήταν λογικό να στραφούμε στο Κεφάλαιο του Mαρξ ως αφετηριακό κείμενο κριτικής αυτής της σχέσης. Στην πορεία μάλιστα διαπιστώσαμε το αντίθετο από αυτό που ισχυρίζονται οι ακαδημαϊκές - επιστημονικές αναγνώσεις του Κεφαλαίου: καταλάβαμε ακόμα καλύτερα ότι αυτό το έργο είναι σε θέση να προσφέρει προοπτικές ανάλυσης, οι οποίες θα διευκολύνουν την κατανόηση των σημερινών κοινωνικών συνθηκών και του αγώνα ενάντιά τους, μόνο αν διαβαστεί από μια πολιτική, ταξική οπτική γωνία.

Ασχοληθήκαμε λοιπόν με τη μαρξική θεωρία της αξίας, εξετάσαμε τις μεθοδολογικές προϋποθέσεις της, είδαμε κάποιες από τις πιο χρήσιμες ερμηνείες της. Είδαμε τον κύκλο αναπαραγωγής του κεφαλαίου, τα τρία κυκλώματα του κεφαλαίου και την αλληλοσύνδεση αυτών καθώς συνθέτουν το κύκλωμα του συνολικού κοινωνικού κεφαλαίου. Μελετήσαμε το κεφάλαιο ως αξία εν κινήσει, την εργάσιμη μέρα και τον τρόπο απόσπασης υπεραξίας από αυτή, το ρόλο των μηχανών στην παραγωγή αξίας και υπεραξίας, την σημασία των μεταφορών στη σφαίρα κυκλοφορίας και πραγματοποίησης της αξίας, τις χωροχρονικές διαμεσολαβήσεις της καπιταλιστικής σχέσης και τα σχήματα αναπαραγωγής του συνολικού κοινωνικού κεφαλαίου. Είδαμε την ιστορική αφετηρία της καταστατικής σχέσης που μέχρι σήμερα βιώνουμε, την πρωταρχική συσσώρευση και τις περιφράξεις και προσπαθήσαμε να εντοπίσουμε τις σημερινές εκφάνσεις τους. Είδαμε, εν τέλει, ότι η θεωρία της αξίας είναι μια θεωρία της αλλοτρίωσης και της πραγμοποίησης, που μας μιλάει για το πώς το δημιούργημα καταλήγει να επιβάλλεται πάνω στον ίδιο τον δημιουργό του. Μια θεωρία στη βάση της οποίας μπορούμε να κατανοήσουμε τις περιοδικές και αναπόφευκτες κρίσεις του συστήματος.

Αυτά τα έξι χρόνια είχαμε τον διπλό ρόλο του μελετητή ενός κειμένου, αλλά και του υποκειμένου που μετέχει σε αυτό για το οποίο το κείμενο μιλάει. Του υποκειμένου που μέσω του μισθωτού ή άμισθου καταναγκασμού αναπαράγει την καπιταλιστική σχέση, αλλά και του υποκειμένου που μέσω της κινηματικής δραστηριότητάς του δύναται να την καταστρέψει. Γι' αυτό τον λόγο ήταν, για παράδειγμα, ευκολότερο να καταλάβουμε την κύκληση του συνολικού-κοινωνικού κεφαλαίου μέσω της πολιτικής έννοιας των κύκλων αγώνα και το αντίστροφο.

Όλα αυτά τα χρονιά δουλέψαμε συλλογικά προσπαθώντας να σπάσουμε ορισμένες όψεις της καπιταλιστικής σχέσης που μας επιβάλλεται. Προσπαθήσαμε να αποφύγουμε τον ακαδημαϊσμό, τη θεωρητική αποστείρωση και την αποξένωση από το κίνημα. Μέσα από τη συλλογική εργασία-αναζήτηση προσπαθήσαμε να αναδείξουμε και ταυτόχρονα να γεφυρώσουμε τις όποιες διαφορετικές πολιτικές αναγνώσεις ανέκυπταν μεταξύ μας, ώστε να παραγάγουμε από κοινού ένα έργο που θα μπορούσε να ρίξει φως όχι μόνο πάνω στην παραγωγή και την κυκλοφορία της κοινωνικής σχέσης κεφάλαιο, αλλά και την κυκλοφορία των ταξικών - κοινωνικών αγώνων. Πολλές φορές η πρόταση συγκεκριμένων θεματικών ή μεμονωμένων εισηγήσεων συνέπιπτε με τα πραγματικά, συγκυριακά πολιτικά ή θεωρητικά ενδιαφέροντα των ατόμων και των ομάδων που συμμετείχαν στα μαθήματα. Αυτή η σύμπτωση των πρακτικών ενδιαφερόντων και των θεματικών φανερώνεται σε ορισμένες από τις εισηγήσεις και αποδείχτηκε, από πολλές πλευρές, ευεργετική τόσο για τη συλλογική δουλειά της Ομάδας Αυτομόρφωσης, όσο και για την πολιτική δουλειά των ατόμων και των ομάδων που συμμετείχαν. Όλες οι εισηγήσεις ήταν συλλογικές, με την έννοια ότι η κάθε ξεχωριστή εισήγηση αποφασιζόταν συλλογικά και θεωρείτο ψηφίδα μιας θεματικής ενότητας που αποφάσιζαν μαζί όλα τα μέλη που κατά καιρούς συγκροτούσαν την Ομάδα Αυτομόρφωσης. Οι σύντροφοι και οι συντρόφισσες της Ομάδας συχνά τροφοδοτούσαν ο ένας τον άλλον με βιβλιογραφικό υλικό που υποστήριζε τις εισηγήσεις τους, ενώ όλες οι εισηγήσεις συζητούνταν στη συνέχεια από κοινού στα πλαίσια της ομάδας. Στο ίδιο πλαίσιο θέλουμε να κινηθούμε και σήμερα. Η δε επεξεργασία των παρελθόντων εισηγήσεών μας είναι μια δουλειά σε εξέλιξη που, παρά τη δυσκολία της, επιτελούμε συστηματικά και δημοσιοποιούμε τα αποτελέσματά της στον ιστότοπό μας με την πεποίθηση ότι σταδιακά θα ολοκληρωθεί αυτό το σχέδιο.

Μην διαβάζετε τους Μαρξιστές, διαβάστε τον Μαρξ!

Ως κινηματική δομή αυτομόρφωσης, ως ένα μικρό κομμάτι του ψηφιδωτού του αντιεξουσιαστικού χώρου, είμαστε έτοιμοι να συνεχίσουμε και να ολοκληρώσουμε τη μελέτη του Κεφαλαίου με τον τρίτο τόμο. Ο νέος κύκλος μαθημάτων στον οποίο καλούμε θέλουμε να έχει αρχικά έναν επαναληπτικό χαρακτήρα ώστε να προχωρήσουμε πιο δυναμικά στην ανάγνωση του τρίτου τόμου. Αυτή η επανάληψη μας φαίνεται επίσης απαραίτητη προκειμένου να υπάρξει μια πιο ισότιμη διαδικασία συμμετοχής των υποκειμένων με τα οποία θα συναντηθούμε για πρώτη φορά.

Αυτός ο κύκλος μαθημάτων περιλαμβάνει τα τρία πρώτα μέρη του τρίτου τόμου που αφορούν στον μετασχηματισμό της υπεραξίας σε κέρδος, του κέρδους σε μέσο κέρδος και το νόμο της πτωτικής τάσης του ποσοστού κέρδους.

Τα μαθήματα, όπως πάντα, αναμένεται να οργανωθούν συνεργατικά, ώστε να αμφισβητηθεί έμπρακτα η μονόπλευρη σχέση διδάσκοντα-διδασκόμενου και να διερευνηθούν οι δυνατότητες και τα όρια της αυτομόρφωσης.

Ομάδα Αυτομόρφωσης και Συζήτησης του Κεφαλαίου

https://daskapital.espivblogs.net

To όγδοο μάθημα, με τίτλο "Επίδραση του χρόνου περιστροφής του κεφαλαίου στο ποσοστό του κέρδους", θα γίνει την Τρίτη, 20 Φλεβάρη στις 18:30 στο κατειλημμένο κυλικείο της Νομικής Σχολής Αθηνών.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ:

Μάθημα 1ο (Τρίτη 12/12/2017)

Το αντικείμενο του Κεφαλαίου και η σημασία της ανάγνωσης του βιβλίου αυτού από μια προλεταριακή σκοπιά

Μάθημα 2ο (εκτάκτως Δευτέρα 18/12/2017)

Η θέση του πρώτου τόμου στο συνολικό σχέδιο του Κεφαλαίου

Μάθημα 3ο (Τρίτη 9/1/2018)

Η θέση του δεύτερου τόμου στο συνολικό σχέδιο του Κεφαλαίου

Μάθημα 4ο (Τρίτη 16/1/2018)

Η θέση του τρίτου τόμου στο συνολικό σχέδιο του Κεφαλαίου

Μάθημα 5ο (Τρίτη 23/1/2018)

Η συστηματική διαλεκτική μέθοδος του Κεφαλαίου

Μάθημα 6ο (Τρίτη 6/2/2018)

Η μετατροπή της υπεραξίας σε κέρδος και του ποσοστού της υπεραξίας σε ποσοστό του κέρδους: Τιμή κόστους, κέρδος, ποσοστό κέρδους και καθημερινές μυστικοποιήσεις

Μάθημα 7ο (Τρίτη 13/2/2018)

Σχέση του ποσοστού του κέρδους προς το ποσοστό της υπεραξίας. Η σημασία της οργανικής σύνθεσης του κεφαλαίου

Μάθημα 8ο (Τρίτη 20/2/2018)

Επίδραση του χρόνου περιστροφής του κεφαλαίου στο ποσοστό του κέρδους

Μάθημα 9ο (Τρίτη 27/2/2018)

Οικονομία στην χρησιμοποίηση σταθερού κεφαλαίου. Παράγοντες που τείνουν στην μείωση της οργανικής σύνθεσης του κεφαλαίου

Μάθημα 10ο (Τρίτη 6/3/2018)

Η απαξίωση/υποτίμηση του σταθερού και του μεταβλητού-κεφαλαίου ως μέσο αύξησης του ποσοστού του κέρδους

Μάθημα 11ο (Τρίτη 13/3/2018)

Διαφορετική σύνθεση των κεφαλαίων και διαφορά των ποσοστών κέρδους που προκύπτει από αυτή

Μάθημα 12ο (Τρίτη 20/3/2018)

Σχηματισμός ενός γενικού (μέσου) ποσοστού κέρδους και μετατροπή των αξιών των εμπορευμάτων σε τιμές παραγωγής

Μάθημα 13ο (Τρίτη 27/3/2018)

Η μαρξιστική αντιπαράθεση για το πρόβλημα του μετασχηματισμού των αξιών σε τιμές παραγωγής

Μάθημα 14ο (Τρίτη 17/4/2018)

Εξίσωση του γενικού ποσοστού κέρδους με τον ανταγωνισμό. Αγοραίες τιμές και αγοραίες αξίες

Μάθημα 15ο (Τρίτη 24/4/2018)

Τα καπιταλιστικά κοινά: κοινότητα του κεφαλαίου και διανομή της υπεραξίας

Μάθημα 16ο (Τρίτη 2/5/2018)

Διακλαδικός και ενδοκλαδικός ανταγωνισμός στον ελληνικό κοινωνικό σχηματισμό

Μάθημα 17ο (Τετάρτη 8/5/2018)

Επιδράσεις των διακυμάνσεων του μισθού στις τιμές παραγωγής

Μάθημα 18ο (Τρίτη 15/5/2018)

Οι κρίσεις Α: η θεωρία του Μαρξ για τις κρίσεις μέχρι τα Grundrisse

Μάθημα 19ο (Τρίτη 22/5/2018)

Οι κρίσεις Β: η θεωρία για τις κρίσεις στις Θεωρίες για την Υπεραξία και τους δύο πρώτους τόμους του Κεφαλαίου

Μάθημα 20ο (Τρίτη 29/5/2018)

Ο νόμος της πτωτικής τάσης του ποσοστού κέρδους

Μάθημα 21ο (Τρίτη 5/6/2018)

Οι παράγοντες που αντιδρούν στην πτωτική τάση του ποσοστού κέρδους

Μάθημα 22ο (Τρίτη 12/6/2018)

Η μαρξιστική αντιπαράθεση για τον νόμο της πτωτικής τάσης

Μάθημα 23ο (Τρίτη 19/6/2018)

Οι κρίσεις Γ: η ανάλυση της κρίσης υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου στον τρίτο τόμο

Μάθημα 24ο (Τρίτη 26/6/2018)

Ο πόλεμος ως ειδική μορφή περιοδικής καταστροφής πλεονάζοντος κεφαλαίου και πλεονάζοντος πληθυσμού

Μάθημα 25ο (Τρίτη 3/7/2018)

Οι κρίσεις Δ: η παρούσα κρίση

πηγή : email που λάβαμε στις 17 Φεβρουάριος 00h