Τετάρτη 27 Φεβρουαρίου 2013 στις 20.00
Κύκλος ανοικτών μαθημάτων για Ιστορία και Φιλοσοφία της Επιστήμης
Ανακοίνωση και Πρόγραμμα μαθημάτων
Κοινωνικό-Πολιτιστικό Κέντρο Βύρωνα
«Λαμπηδόνα», άλσος Αγίας Τριάδας
Τι είναι Επιστήμη;
Κύκλος ανοικτών μαθημάτων για την
Ιστορία και τη Φιλοσοφία της Επιστήμης
Συντονιστής: Κώστας Στεργιόπουλος
Είναι τόσο διάχυτη, εκτεταμένη και αναμφισβήτητη η επιρροή της επιστήμης στη ζωή μας που δύσκολα θα μπορούσε κανείς να υπερεκτιμήσει τη σημασία της στη σύγχρονη εποχή. Δεν είναι μόνο οι ανακαλύψεις, οι εφευρέσεις και οι τεχνολογικές εφαρμογές τους που διαμορφώνουν την κοινωνία μας, ούτε μόνο οι επιστημονικές θεωρίες που περιγράφουν, εξηγούν το πώς είναι ο κόσμος. Είναι, μαζί με αυτά, και η προνομιακή θέση που απολαμβάνει στην κοινωνία μας η επιστήμη ως το κατ' εξοχήν πρότυπο έγκυρης γνώσης, ορθολογικής μεθόδου και αντικειμενικού λόγου.
Αυτή, όμως, η σχεδόν ιδεολογικού τύπου κυριαρχία της επιστήμης στη σύγχρονη κοινωνία αποκρύβει τη μεταβαλλόμενη ιστορική της φύση καθώς και τις φιλοσοφικές διαμάχες που διαχρονικά συνοδεύουν την επιστήμη, αποδυναμώνοντας με αυτό τον τρόπο την κριτική μας στάση που είναι απαραίτητη για την κατανόηση του τι είναι επιστήμη και την αποτίμηση του κοινωνικού της ρόλου ή των ιδεολογικών της χρήσεων. Έτσι λοιπόν, στον φετινό «Κύκλο μαθημάτων» θα προσπαθήσουμε να διερευνήσουμε:
· Τι είναι επιστήμη και ποιος είναι ο σκοπός της;
· Ποια είναι η πηγή, η μέθοδος και η εμβέλεια της επιστημονικής γνώσης;
· Πώς εξελίχτηκε ιστορικά η επιστήμη και πώς συναρτήθηκε αυτή η εξέλιξη με τις ευρύτερες πολιτισμικές και κοινωνικές συνθήκες της κάθε εποχής;
Πιάνοντας το νήμα της επιστήμης από τις απαρχές της στην αρχαία Ελλάδα, από τη μια, θα αναζητήσουμε τους μεγάλους σταθμούς και τα κρίσιμα σημεία καμπής της εξέλιξής της μέχρι σήμερα, προσπαθώντας παράλληλα να ανιχνεύσουμε και να αποκαλύψουμε διαδεδομένους ιστοριογραφικούς μύθους που ενδημούν στην καθιερωμένη εικόνα για το πώς εξελίχθηκε επιστήμη στο παρελθόν. Από την άλλη, θα διερευνήσουμε τη διαρκή και απαραμείωτη αλληλεξάρτηση μεταξύ επιστήμης και φιλοσοφίας, δηλαδή τόσο τις φιλοσοφικές καταβολές της επιστήμης όσο και τα προβλήματα που θέτει στη φιλοσοφία η ίδια η ύπαρξη της επιστήμης.
Πρόγραμμα Κυκλου Ανοικτων Μαθημάτων 2012-13
17-10-2012
Οι απαρχές της επιστήμης: Μαθηματικά, αστρονομία και κοσμολογία στην αρχαία Ελλάδα
24-10-2012
Ευγενία Μυλωνάκη,
Φιλοσοφία στην αρχαία Ελλάδα: Πλάτων και Αριστοτέλης
31-10-2012
Επιστήμη και Φιλοσοφία στον Μεσαίωνα
7-11-2012
Επιστημονική Επανάσταση και Αστρονομία: Κοπέρνικος - Κέπλερ - Γαλιλαίος
14-11-2012
Επιστημονική Επανάσταση και Μηχανοκρατία: Καρτέσιος - Νεύτων
21-11-2012
Επιστημονική Επανάσταση και Νεώτερη Φιλοσοφία: Εμπειρισμός - Ορθολογισμός
28-11-2012
Προσκεκλημένοι ομιλητές
Η Κριτική Φιλοσοφία του Καντ
5-12-2012
Μανώλης Πατηνιώτης, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Νεοελληνικός Διαφωτισμός
12-12-2012
Προσκεκλημένος ομιλητής
Δαρβινική Επανάσταση
19-12-2012
Αριστείδης Μπαλτάς, ΕΜΠ
Οι Ανατροπές στα Μαθηματικά και τη Λογική, και η γένεση της Αναλυτικής Φιλοσοφίας στις αρχές του 20ου αιώνα
9-1-2012
Ο «Κύκλος της Βιέννης» και ο Λογικός Θετικισμός
16-1-2012
Μίλτος Θεοδοσίου, συγγραφέας - μεταφραστής
Λούντβιχ Βιτγκενστάιν
23-1-2012
Άρης Αραγιώργης, ΕΜΠ
Οι επαναστατικές εξελίξεις στη Φυσική στις αρχές του 20ου αιώνα: Θεωρία της Σχετικότητας
30-1-2012
Προσκεκλημένοι ομιλητές
Οι επαναστατικές εξελίξεις στη Φυσική στις αρχές του 20ου αιώνα: Κβαντομηχανική
6-2-2012
Προσκεκλημένος ομιλητής
Επιστήμη και Ατομική Βόμβα
13-2-2012
Στρογγυλό τραπέζι:
Σχετικότητα, Κβαντομηχανική και Φιλοσοφία
20-2-2012
Ο Καρλ Πόπερ και η κριτική στον Λογικό Θετικισμό
27-2-2012
Θοδωρής Δημητράκος
Η Ιστορικιστική Στροφή
6-3-2012
Προσκεκλημένος ομιλητής
Κοινωνιολογία της Επιστήμης (ή Επιστήμη και Τεχνολογία)
13-3-2012
Προσκεκλημένος ομιλητής
Η Γαλλική σχολή Επιστημολογίας
20-3-2012
Το Πρόβλημα του Ρεαλισμού στη Φιλοσοφία της Επιστήμης
27-3-2012
Μαρία Ρεντεντζή, ΕΜΠ
Επιστήμη και Φύλο
3-4-2012
Μαθηματικά και Φυσική: Ο γρίφος μιας γόνιμης σχέσης