Κυριακή 19 Φεβρουαρίου 2012 στις 20.00
Συνέλευση για την αυτομόρφωση & την ελευθερική παιδεία
ΑΝΟΙΧΤΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΤΟΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ
Η αυτομόρφωση είναι μια διαρκής δυνατότητα για γνώση που πρέπει να είναι κτήμα και προϊόν ζύμωσης του συνόλου της κοινωνίας, ισότιμα, χωρίς ηλικιακές διακρίσεις και με βάση τις ανάγκες του. Είναι μια διαδικασία απελευθερωτική και αναγεννητική, καθώς μπορεί ταυτόχρονα να είναι συλλογική, αλλά και ατομική, μιας και πρόκειται για ατομική επιλογή του καθενός μας ανάλογα με τα ενδιαφέροντά του. Μέσα από την αυτομόρφωση το άτομο θέτοντας σε συλλογικό διάλογο τα όποια ερωτήματα το απασχολούν, βρίσκει το δικό του δρόμο στον κόσμο, στα κοινωνικά πλαίσια που ζει ή στις ομάδες/συλλογικότητες που δραστηριοποιείται.
Είναι καιρός να διεκδικήσουμε, με τον λόγο και την πράξη μας να συμβαδίζει, το σχολείο του μέλλοντος. Να σχεδιάσουμε, να μοντελοποιήσουμε, να επιχειρήσουμε να δομήσουμε και να προτείνουμε στην εγκλωβισμένη κοινωνία ένα σύστημα παιδείας που θα διέπεται από το πάθος για την ελευθερία και που θα αντιστέκεται με όλο του το είναι σε κάγκελα, είτε ορατά είτε αόρατα. Να συνειδητοποιήσουμε ότι «αρκεί μία δράση για να κατορθώσει περισσότερα από όσα χιλιάδες φυλλαδίων» αλλά και ότι «δεν αρκούν λίγα κιλά δυναμίτη για να γκρεμίσουν τους εκμεταλλευτές μας» (Κροπότκιν). Η κρίση της εξουσίας των οικονομικο-πολιτικών αφεντικών, η κρίση αξιών μιας κοινωνίας με μόνες αξίες αυτές του χρηματιστηρίου και ο διωγμός της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών που επιδίδεται το κράτος, μας καλεί στην εντατικοποίηση του αγώνα, εντείνοντας την αναγκαιότητα για επαναστατικές δομές που θα συνθέτουν τις διαφορετικότητες των προσωπικοτήτων και του τρόπου δράσης και σκέψεις όλων των τάσεων του «χώρου», αλλά και του ευρύτερου ελευθεριακού και επαναστατημένου κόσμου. Να βρούμε τον τρόπο που θα κατανοήσουμε καλύτερα τη συμπληρωματικότητα των κομματιών και των τάσεων της επανάστασης, αποσβένοντας όποιες εσωτερικές αντίρροπες δυνάμεις αποτελούν τροχοπέδη για την έφοδο στον ουρανό. Να ανακαλύψουμε το συναγωνισμό, συνειδητοποιώντας την αυτοκαταστροφική τάση του ανταγωνισμού. Κάτι τέτοιο, μόνο από οριζόντιες διαδικασίες ευρείας συνδιαμόρφωσης μπορεί να επιτευχθεί. Διαδικασίες που θα μπορούν συνεχώς να αυτοαναιρούνται και επαναπροσδιορίζονται όπως και τα άτομα που θα τις απαρτίζουν. Και από υποδομές που δε θα τις εγκλωβίζουν αλλά απλώς θα τις στεγάζουν.
Έτσι έχοντας κατά νου όλ'αυτά, θεωρούμε ότι ένα αυτοοργανωμένο εγχείρημα με την ακόλουθη στοχοθέτηση αποτελεί επιτακτική κινηματική αναγκαιότητα:
• Δημιουργία υποδομών που να υποστηρίζουν υλικοτεχνικά ομάδες αυτομόρφωσης είτε εγχειρημάτων που ήδη υπάρχουν είτε άλλων που θα δημιουργηθούν μελλοντικά.
• Δικτύωση και οργανωτική δυνατότητα αυτών των ομάδων αυτομορφωσης μεταξύ τους, αλλά και με άλλα πολιτικά εγχειρήματα.
• Δημιουργία νέων ομάδων αυτομόρφωσης με σκοπό την κοινωνική έρευνα από τα κάτω για την βελτίωση των κοινωνικών συνθηκών και την δημιουργία δομών που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην μετατροπή μιας εξεγερτικής διαδικασίας σε μια συνειδητοποιημένη επανάσταση.
• Μετάδοση της γνώσης στις επόμενες γενιές με σκοπό την απελευθέρωση του ατόμου από την φαντασιακή θέσμιση της σημερινής εξουσιαστικής κοινωνίας. Ανάπτυξη των ποικίλων δυνατοτήτων του μέσα από διαφορετικούς και ποικίλους τρόπους έκφρασης όπως τέχνες, γλώσσες, κατασκευές κ.τ.λ.
• Αντίσταση στην αλλοτρίωση της παιδείας και στον περιορισμό μετάδοσης της γνώσης, που επιχειρεί το κράτος μέσω της συρρίκνωσης και της περαιτέρω εξαθλίωσης του σημερινού άθλιου εκπαιδευτικού συστήματος.
• Μέσα από ανοιχτές οριζόντιες διαδικασίες που διέπονται από την ισότητα και τον αλληλοσεβασμό των μελών τους, καταργώντας διαχωρισμούς όπως μαθητής και δάσκαλος και να εμφυσήσει σε όλους μας τις αρχές της κοινωνικής αλληλεγγύης, της αυτοοργάνωσης και της αντίστασης στην ιεραρχία, στον ρατσισμό, στον κρατισμό, στον σεξισμό, στην κάθε θρησκευτική πίστη, στην εξουσία σε όλες της τις μορφές. Να εμπνεύσει στο άτομο τις αξίες του σεβασμού στο διαφορετικό, του διεθνισμού, της επίμονης στην αναζήτηση της αλήθειας και εν τέλει το όραμα μιας αταξικής κοινωνίας.
Αποσπάσματα τοποθετήσεων της 1ης Συνέλευσης (29/1/12)
-
Η γνώση είναι δύναμη, η δύναμη ενάντια στη λήθη. Η διδασκαλία είναι η διδασκαλία του συστήματος .Μαζί με την αστική παιδεία επιβάλει την ιεραρχία και τη δουλοπρέπειας. Ζούμε τον πολιτισμό της καταστροφής, της κατανάλωσης και του εύκολου κέρδους. Το σχολείο αναπαράγει τον καπιταλισμό. Η εισήγηση θα έπρεπε να έχει μια παράγραφο για την παραπαιδεία, άλλον ένα μηχανισμό εκμετάλλευσης ο οποίος εντείνει τον ανταγωνισμό. Κάποιοι δάσκαλοι οι οποίοι έχουν αντιρρήσεις να τον διδάξουν, τελικά αφομοιώνονται απ'αυτόν. Θα πρέπει να προτάξουμε την παιδεία που θα απελευθερωθεί από τις προκαταλήψεις. Θέλουμε να προτάξουμε έναν διαφορετικό πολιτισμό όπου το άτομο θα είναι ωφέλιμο στη κοινωνία. Τα παραδείγματα ελευθεριακών σχολείων της μπροσούρας δεν έχουν εφαρμοστεί στην Ελλάδα. Κάποιες προσπάθειες πάντως γίνονται στα στέκια και στις καταλήψεις. Δεν έχει πάει καθόλου αυτό το πλάνο που έχουμε εμείς στα σχολεία καθώς βρίσκει τοίχο. Δεν ξέρουμε πως θα συλλογικοποιηθούν οι προτάσεις μας και οι σκέψεις μας. Σκοπός αρχικός είναι να αρχίσει η αλλαγή από το δημοτικό. Επιπλέον να υπάρξει οργάνωση στα σχολεία και στις γειτονιές. Οι συνελεύσεις θα πρέπει να είναι αυτομορφωτικές συμπληρώνοντας ο ένας την απορία του άλλου. Αυτή η συνέλευση είναι μια αυτομόρφωση για όλους.
-
Δε μπορούμε να έχουμε καμία εμπιστοσύνη στο υπάρχον σύστημα. Η απάντηση είναι να φτιάξουμε τις δικές μας δομές. Κάτι τέτοιο μπορεί να εφαρμοστεί με μια νομική διαδικασία κατ οίκον διδασκαλίας. Απάντηση μπορεί να είναι στους ενήλικες η αυτομόρφωση ώστε μέσα από αυτή τη διαδικασία θα κάνουμε κάτι και για τα παιδιά.
-
Η παιδεία δέχεται τεράστια πλήγματα. Αλλάζουν όλο το σύστημα παιδείας και κλείνουν τα σχολεία. Δεν είναι τυχαίο ότι σε κάθε κρίση κλείνουν σχολεία καθώς η μόρφωση δεν συμφέρει. Η γνώση είναι απειλή για την εξουσία. Πως θα απαντήσουμε σ'αυτό? Υπάρχει από την άλλη πολύ συσσωρευμένη γνώση την οποία έχει αποκτήσει πολύς κόσμος. Το ίντερνετ συνέβαλε στη μετάδοση της πληροφορίας και αυτό κάνει την θέση της εξουσίας δύσκολη. Προτείνουμε την αυτοοργάνωση και για την ανάπτυξη του ανθρώπου αλλά και για εναντιωθούμε στην εξουσία. Θα θέλαμε να συντονιστούν οι ομάδες αυτομόρφωσης και να δημιουργήσουμε μια σχετική συνέλευση. Η γνώση είναι διασπασμένοι σε μονάδες που δεν μπορούν να την μοιραστούν μεταξύ τους. Θα πρέπει όμως παράλληλα να αντισταθούμε και στα υπάρχοντα σχολεία. Ας καταργηθεί ο διαχωρισμός μαθητή δασκάλου. Αυτό είναι κάτι που συμβαίνει στα ερευνητικά κέντρα καθώς δεν έχουν άλλες επιλογές. Είναι κρίμα να πάει χαμένη η γνώση που υπάρχει στα κεφάλια μας, είναι ένα όπλο. Να συσπειρωθούν οι ομάδες αυτομόρφωσης και ότι μπορεί να προκύψει από αυτό.
-
Ας αναρωτηθούμε ποια είναι η γνώση που θα θέλαμε να έχουμε. Η γνώση που μας παρέχεται είναι η γνώση του συστήματος. Μας ωφελεί? Είναι απαραίτητη? Τη θέλουμε? Η διδασκαλία σε ένα παιδί από έναν δάσκαλο δεν έχει κανένα αποτέλεσμα. Μπορεί να μάθει μόνο όποιος ενδιαφέρεται. Οι δάσκαλοι πρέπει να αντικατασταθούν από συνοδούς. Οι καταναγκασμοί κάνουν κακό. Όλα αυτά πρέπει να αναθεωρηθούν. Θα συνεχίσουμε την παιδεία με τα παλιά?
-
Πρέπει να γίνει κοινωνική έρευνα, να δούμε ποιες γνώσεις είναι απαραίτητες. Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τις ανάγκες μας και να γίνει σαφές ποια έρευνα ωφελεί την κοινωνία και ποια άλλους. Ακόμα και σε σημαντικά μαθήματα του σχολείου το νόημα δεν αποδίδεται. Το νόημα της γνώσης έχει χαθεί μέσα στις λεπτομέρειες.
-
Δε συμφωνώ με την αρχή της εισήγησης. Απουσιάζει καταρχήν ο βασικός δυισμός χειρωνακτικής και πνευματικής εργασίας. Αυτός θα έπρεπε να είναι η αρχή μια κριτικής όπου θα ξεκινήσουν όλα. Η εκπαίδευση δεν είναι μόνο ιδεολογικός μηχανισμός προπαγάνδας καθώς αυτή την έχουν αναλάβει πλέον άλλοι θεσμοί. Το σχολείο απλώς αναπαράγει τις ταξικές σχέσεις. Μια μεγάλη διάκριση της αστικής κοινωνίας είναι να κάνει τις αξίες της καθολικές. Ένα παράδειγμα είναι ότι στο πανεπιστήμιο σε μια κοινωνιολογική σχολή δεν παίρνεις καλό βαθμό εάν η εργασία σου δεν κατακρίνει το σύστημα. Στο βαθμό λοιπόν που αυτοί η κριτική γνώση δεν συνδέεται με την πράξη, είναι ιδρυματική. Πως αυτή η γνώση μπορεί να μετουσιωθεί ενάντια στο σύστημα? Το σχολείο δεν είναι μόνο εξουσιαστικό εργαλείο. Αυτή η σκέψη θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε και να εξηγήσουμε καλυτέρα την περιπλοκότητα αυτού του θεσμού.
-
Πρέπει να ασχοληθούμε με την πράξη. Πρέπει να βοηθήσουμε την εξέγερση. Να υπάρξει μια ανάλυση και κάποια δεδομένα που θα χρησιμοποιήσουμε με σκοπό να μην μείνει μόνο εξέγερση αλλά να οδηγηθεί σε κοινωνική επανάσταση. Πρέπει να γίνουν έρευνες οι οποίες θα βοηθήσουν στην αναγκαιότητα μας.
-
Να συνδυαστεί η αυτομόρφωση με τη φύση. Πρέπει να έχουμε αυτόνομους ανθρώπους. Χρειάζεται να αναθεωρηθούν όλα. Πως αλλιώς θα γίνει μια κοινωνία ελεύθερων ανθρώπων? Τα παιδιά ανέκαθεν λαμβάνουν κατήχηση. Όμως μόνο ερεθίσματα μπορούμε να τους δώσουμε. Είναι πολύ σημαντικό να ασχοληθούμε με την παιδεία.
-
Το χειρότερο που μπορούμε να υπεραπλουστεύσουμε τα πράγματα. Η απλούστευση μπορεί να φέρει αντιφάσεις. Πρέπει να ξεφύγουμε από αγκυλώσεις του παρελθόντος. Στην εισήγηση υπάρχει ασάφεια στην έννοια της γνώσης και στην έννοια της εκπαίδευσης. Γενικώς όταν βγαίνει ένα συμπέρασμα για κάτι θα χρησιμοποιηθεί από πολλούς με λάθος τρόπο. {θεωρία παιγνίων} . Κάτι που δεν το καταλαβαίνουμε δεν πρέπει να το φοβόμαστε π.χ. όπως τα μαθηματικά, η αριθμητική είναι μόνο ένα μικρό μέρος από αυτά. Δεν πρέπει να απορρίπτουμε τίποτα.
-
Ο άνθρωπος μορφώνεται σε όλη τη ζωή του. Αυτομόρφωση δεν είναι μόνο φυσική, μαθηματικά , αλλά και η αυτονομία. Σκοπός μας είναι να μάθουμε να ζούμε πιο ελεύθερα.
-
Όλος αυτός ο προβληματισμός δεν ξεκίνησε για οικονομικούς λόγους , το πρόγραμμα της αυτομόρφωσης δεν είναι αντίδραση στην οικονομική πίεση αλλά είναι η ίδια η διαδικασία που θα μας απελευθερώσει. Ούτε αφορά μόνο της μικρές ηλικίες. Θέλουμε να ξεφύγουμε από τον τρόπο που υπάρχει αυτό το σύστημα. Αν είχαμε την γνώση θα μπορούσαμε από τώρα να δημιουργήσουμε μικρές κοινότητες. Αυτή η γνώση όμως είδη υπάρχει σε κάποιο ποσοστό ανθρώπων και αν μπορέσουμε να την μοιραστούμε μέσω της αυτομόρφωση θα κερδίσουμε την αυτονομία που θέλουμε.
-
Υπάρχουν πολλά ερωτηματικά στην εισήγηση καθώς οι προτάσεις δεν συγκεκριμενοποιούνται. Έχουμε υπόψη μας εγχειρήματα αυτομόρφωσης, τι θέση έχουμε όμως γι αυτά? Προτείνεται καινούργιο? Θέλουμε να φτιάξουμε ένα σχολείο? Θέλουμε κάτι για να ανταλλάξουμε γνώσεις μεταξύ μας?
Τοποθετούμαστε αφηρημένα στην κουβέντα, ώστε κινδυνεύουμε να αναλάβουμε την ευθύνη για μια νέα θεωρία γνώσης προσδιορίζοντας ποια πρέπει να είναι η γνώση και ποια δε πρέπει να είναι. Αυτό το ζήτημα έχει να κάνει με γνωσιολογικές αντιλήψεις. Δε συζητάμε σε συγκεκριμένους στόχους αλλά αφηρημένα. Μπαίνουμε στη θέση να φτιάξουμε τους νέους ειδήμονες. Γιατί χρειαζόμαστε μια τέτοια διαδικασία? Κυριάρχησε μια θέση ,ότι υπάρχει μια γνώση αντικειμενικοποιημένη. Αυτή η θέση είναι απαρχαιωμένη. Η γνώση δεν υπάρχει κάπου. Δεν υπάρχει λάθος. Η γνώση είναι μια σχέση του υποκειμένου με τα άλλα υποκείμενα. Το θέμα είναι ποιες γνώσεις έχουμε ανάγκη. Μέχρι σήμερα τη γνώση τη παίρνουμε με θεσμικούς τρόπους, ας τη πάρουμε με τους δικούς μας τρόπους. Δε θα απαντήσουμε εμείς εάν η κοινωνία χρειάζεται τα μαθηματικά. Το πρόσταγμα του ορθολογισμού μοιάζει πλέον απαρχαιωμένο θεωρείται περισσότερο μια αντιδραστική αντίληψη.
-
Την έρευνα δεν θα μπορούσες να την θέσεις σε ένα σωματείο βάσης καθώς αυτά είναι απορροφημένα από τον καπιταλισμό και το υπάρχον σύστημα. Η αυτομόρφωση θα πρέπει να κατευθυνθεί στην κοινωνική επανάσταση. Η υπονόμευση μιας κατάστασης δεν έχει αποτέλεσμα. Έτσι υπονομεύουμε τους αγώνες του παρελθόντος. Θα μπορέσει να αποφέρει κάτι αυτό το κίνημα εάν η αυτομόρφωση προσφέρει κάτι στον δρόμο της κοινωνικής επανάστασης. Τα εγχειρήματα του παρελθόντος τα έχουμε για να μαθαίνουμε από τα λάθη τους.
-
Πρέπει να αναρωτηθούμε τι ανθρώπους θέλουμε, Τι κοινωνία θέλουμε, είναι σημαντικό να βρούμε τρόπους να ξεπεράσουμε αυτό που μάθαμε. Ένα χώρο που θα ξεπεράσουμε τους διαχωρισμούς στην πράξη. Ένας χώρος να πάει παραπέρα τις διαδικασίες στην επόμενη εξέγερση. Πρέπει να υπάρξει μια επόμενη συνέλευση και να προχωρήσουμε στη κατάληψη χώρου, ώστε να μπορούμε και εμείς να το βιώσουμε αυτό και να προτείνουμε κάτι παραέξω
-
Θα μπορούσαμε να συνδεθούμε με άλλα εγχειρήματα και καλύψεις όπως ο αγρός. Είναι πολύ σημαντικό να ασχοληθούμε με την τροφή. Παράγοντας την τροφή σου δημιουργείς αυτάρκεια. Αυτή η ανεπάρκεια δημιουργεί εξουσία. Ένα παιδί ελεύθερο θα οδηγηθεί αναπόφευκτα σε εξέγερση. Θα μπορούσαμε να σπείρουμε τα βουνά γύρω από την Αττική μαζί με τους γονείς. Εάν η οικογένεια λέει άλλα και οι ελευθεριακές δομές άλλα δημιουργούνται αντιφάσεις σε ένα παιδί.
Δεν μιλάμε για την σχέση δάσκαλος μαθητής αλλά μαθητής εσαεί.
-
Πρέπει να σκεφτούμε πώς θα γίνει ένα πλάνο σε βάθος χρόνου. Πως άραγε θα δεχθούν οι γύρω μαθητές - άνθρωποι μια τέτοια διαδικασία όντας τόσο αλλοτριωμένοι? Το παράδειγμα του Φερρέρ είναι μακρινό. Με προβληματίζει η ανταπόκριση του κόσμου. Δεν θέλουμε ένα δεκανίκι του συστήματος αλλά μία ανατροπή. Δεν έχω οριστικοποιήσει το όραμα μου για το ελευθεριακό σχολείο. Θα προτιμούσα να δώσουμε σωστές βάσεις από την αρχή παρά να απογοητευτούμε.
-
Υπάρχουν δύο σκέλη προβληματισμού (1) αυτομόρφωση (2) ελευθεριακή παιδεία. Πως θα πραγματώσουμε και πως θα γίνουν αυτά εργαλείο της κοινωνικής επανάστασης. Το θέμα είναι η αναζήτηση και αναδιαμόρφωση. Ας προτείνουμε άλλη μία συνέλευση. Το ζήτημα της κατάληψης μοιάζει αρκετά πρώιμο.
-
Υπάρχει αναγκαιότητα να γίνουν συνελεύσεις είναι πρόωρο το ζήτημα της κατάληψης. Πρέπει να συνεχίσουμε την συζήτηση είναι πολλές παράμετροι που δεν συζητήσαμε π.χ. γονεϊκή εξουσία. Η παιδεία δεν είναι ένα ζήτημα που μπορούμε να σκεφτούμε μικροπολιτικά.
-
Είμαστε μια ομάδα αυτομόρφωσης(συν άλλοις) πρέπει να συνδεθούμε μεταξύ μας είναι απαραίτητος ο συντονισμός και η επικοινωνία των πολιτικών περιεχομένων.
Διοργάνωση: Σύντροφοι-Συντρόφισσες