Πέμπτη 20 Απριλίου 2023 στις 21.00
Προβολή ταινίας: EO
Αφού εκδιωχθεί από το τσίρκο ένας γάιδαρος, o EO, εκκινεί ένα ταξίδι στην πολωνική και ιταλική ύπαιθρο, βιώνοντας ισόποσες δόσεις αγριότητας και καλοσύνης, όσο παρατηρεί την παράνοια και τους θριάμβους του ανθρώπινου είδους…
Ελεύθερο ριμέικ τού «Στην Τύχη ο Μπαλταζάρ» του Ρομπέρ Μπρεσόν, το οποίο υιοθετεί την οπτική του ζώου - παρατηρητή των ανθρωπίνων συμπεριφορών. Συγκινητικό όσο και διδακτικό, άνισο, μα τρυφερό, σαρκαστικό και βαθιά απαισιόδοξο. Ο Μπρεσόν γύρισε το «Στην Τύχη ο Μπαλταζάρ» το 1966, σε μια προσπάθεια να οδηγήσει το ήδη γυμνό από κάθε προηγούμενη γνωστή κινηματογραφική σύμβαση σινεμά του στην απόλυτη λιτότητα, μια ελεύθερη μεταφορά του «Ηλίθιου» του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι με ήρωα έναν γάιδαρο, τα επεισόδια της ζωής του οποίου θα ήταν νοητά χωρισμένα στα επτά θανάσιμα αμαρτήματα και ο οποίος παίρνει τη μορφή ενός καθρέφτη απέναντι στα πάθη όσων συναντά στην πορεία του και κρατά μια στάση υπομονετικής αγιοσύνης, πάνω στην οποία εκδηλώνονται βίαιες και χυδαίες, όσο ταπεινές και φιλεύσπλαχνες πράξεις. Αυτό που τελικά ολοκλήρωσε μοιάζει περισσότερο με μια προσευχή, την πιο ρηξικέλευθη και πιστή μεταφορά της ζωής του Χριστού στο σινεμά και μια κινηματογραφική εμπειρία που όχι μόνο δεν επαναλήφθηκε ποτέ αλλά θα έμοιαζε και με ιεροσυλία να πιστέψει κανείς ότι θα μπορούσε να αναβιώσει είτε ως φόρος τιμής είτε ως ένα ριμέικ για τις νεότερες γενιές.
Ο 84χρονος Γέρζι Σκολιμόφσκι το τολμά, ατρόμητος όπως υπήρξε εξάλλου και στο μεγαλύτερο κομμάτι της περιπετειώδους φιλμογραφίας του, με σημαίνοντα κομμάτια της εντός και κυρίως εκτός Πολωνίας φιλμογραφίας του το σενάριο για το «Μαχαίρι στο Νερό» του Ρομάν Πολάνσκι, το δικό του «Le Depart» του 1967, φυσικά το «Deep End» του 1970, το «Moonlighting» του 1982 και άλλα). Πρόκειται το πρώτο (ελεύθερο) ριμέικ του, το οποίο απέσπασε το Βραβείο της Επιτροπής στο φεστιβάλ Καννών.
Ο Σκολιμόφσκι επιστρέφει στον "…Μπαλταζάρ" για να χρησιμοποιήσει τη βασική ιδέα του. Ένα γάιδαρο ως πρωταγωνιστή μιας αλληγορίας πάνω στη σύγχρονη ευρωπαϊκή πραγματικότητα, γεμάτη από διαχρονικά ηθικά διλήμματα, έντονες ταξικές διαφορές, κάθε είδους θεσμικές διαπλοκές και απελπισμένους αγώνες επιβίωσης. Εκτός από την αρχική ειδυλλιακή σχέση ανάμεσα στο γαϊδαράκο κι ένα νεαρό κορίτσι, εδώ την Κασάντρα που δουλεύει σ' ένα πολωνέζικο τσίρκο, ο Σκολιμόφσκι διαφοροποιείται εντελώς τόσο σεναριακά όσο και σκηνοθετικά από τη μπρεσονική προσέγγιση. Αντί για τη γαλλική επαρχία, ο Ίο διασχίζει την Ευρώπη από την Πολωνία ως την Ιταλία και μέσα από μια σειρά ανεξάρτητων βινιετών ελευθερώνεται από ακτιβιστές, περνά από ένα ζωολογικό κήπο, χάνεται στο δάσος, γίνεται μασκότ ποδοσφαιρικής ομάδας και θύμα χουλιγκανικής εκδίκησης, ταξιδεύει οδικώς και καταλήγει στο αρχοντικό μιας Γαλλοϊταλίδας κόμισσας. Τα συναισθήματα εναλλάσσονται και όλες οι ιστορίες δεν έχουν την ίδια κινηματογραφική αυτάρκεια ούτε παρόμοιο τόνο, με την κάμερα να υιοθετεί την οπτική του ζώου - παρατηρητή (που βλέπει ακόμα και όνειρα) και τη σκηνοθεσία να απομακρύνεται από την ασπρόμαυρη λιτότητα του "…Μπαλταζάρ" επιστρατεύοντας δεξιοτεχνικά πλάνα, φίλτρα, εκκεντρικά καδραρίσματα, νευρικό μοντάζ και πανδαισία χρωμάτων.
Πρόκειται για μια ταινία με τρομερή ενέργεια, δυσκολεύεσαι να πιστέψεις ότι είναι προϊόν ενός 84χρονου πεπειραμένου δημιουργού που δεν έχει τίποτα να αποδείξει και όχι ενός νεόκοπου κινηματογραφιστή, ο οποίος θέλει να σαρώσει με ορμή τα πάντα στο πέρασμά του. Σκεφτείτε ότι στο φιλμ υπάρχει ακόμα και μια εμβόλιμη(σεκάνς ενός ρομποτικού σκύλου που τρέχει, γεννημένη λιγότερο από τον σκηνοθέτη Σκολιμόφσκι και περισσότερο από τον ποιητή - μια ιδιότητα που, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, κάνει την εμφάνισή της σχεδόν στο σύνολο της φιλμογραφίας του.
----------
Βοτανικός Κήπος Πετρούπολης
Πλατεία Αγ. Δημητρίου, Πετρούπολη
Πρόσβαση με τις λεωφορειακές γραμμές:
700 (απο Ανθούπολη), στάση «Παλαιό τέρμα».
Α11 και Β11 (απο Αττική), στάση «Παλαιό τέρμα».
--